Türkiye Bosna Hersek Kültür Dernekleri Federasyonu’ndan (TBHKDF) kamuoyuna…
Bosna Hersek’te 1992-1995 yıllara arasında yaşanan savaş ve soykırım sırasında yaklaşık 200 bini Boşnak 312 bin kişi hayatını kaybetti. Boşnak halkı dünyanın gözü önünde sistematik bir soykırıma uğradı. Savaş sırasında yaklaşık 2 milyon kişi evini terk etmek zorunda kaldı.
Savaş süresince sürdürülen katliamlardan biri de Bosna Hersek’in doğusunda, Sırbistan sınırına 10 kilometre uzaklıkta bulunan Srebrenica’da yine Sırplar tarafından gerçekleştirildi. Srebrenica, Birleşmiş Milletler tarafından güvenli bölge olarak ilan edildikten iki yıl sonra, 1995 yılının Temmuz ayında 2. Dünya Savaşı’ndan sonra meydana gelen en büyük toplu katliamının kurbanı oldu.
Sırp kuvvetleri Srebrenica’da beş gün içinde 8 bin 372 Boşnak’ı öldürdü, yüzlerce kadına ve küçük yaştaki kız çocuğuna tecavüz etti. Bir gün içerisinde 20 binin üzerinde mülteci Srebrenica’dan zorla çıkarıldı.
1992-1995 yılları arasında sistematik olarak yürütülen büyük çaplı bir etnik temizliğe maruz kalan Bosna’nın doğu yakasında, Sırp kuvvetleri Boşnaklara karşı her türlü savaş suçunu işledi. Srebrenica’dan Tuzla’ya uzanan yolda 10 gün içerisinde 10 binden fazla kişi katledildi.
Srebrenicalı anneler haklı davalarını dünyaya anlatmak için dernekler kurdu ve sosyal hayatın içine girdi. Bu annelerin çığlıkları sayesinde Birleşmiş Milletler ve Lahey’deki Uluslararası Savaş Suçları Mahkemesi, 2004 yılında Srebrenica’da yaşananları “soykırım” olarak tanımladı.
Srebrenica’da yaşanan bu katliam, Avrupa’da hukuksal olarak belgelenen ilk soykırım olarak tarihe geçti. Ancak Boşnaklar, soykırımın sadece Srebrenica’da değil, tüm Bosna’da yapıldığının kabul edilmesini istedi.
Slobodan Milosevic ölü bulundu
Hakkında çok sayıda yolsuzluk suçlaması olan eski Sırbistan Devlet Başkanı Slobodan Milosevic, 1 Nisan 2001 günü polise teslim oldu ve Belgrad Cezaevi’ne gönderildi. Ağır savaş suçları iddiasından hakkında 66 ayrı dava bulunan Milosevic, 2003 yılında Hollanda’nın Lahey kentindeki Yugoslavya Savaş Suçları Özel Mahkemesi’ne gönderildi. Yargılaması süren Slobodan Milosevic, Mart 2006’da tutulduğu hücrede ölü bulundu.
Karadzic 40 yıl hapse mahkum oldu
Bosna’da işlediği savaş suçları nedeniyle aranan, ABD tarafından başına 5 milyon dolar ödül konan “Sırp kasabı” olarak anılan Sırp lider Radovan Karadzic, 2008 yılının Temmuz ayında yakalandı. 2016 yılında mahkeme, toplam dokuz savaş suçu ve insanlığa karşı suç ve iki soykırımdan sorumlu tutulan Radovan Karadzic hakkında 11 suçlamanın 10’undan mahkumiyet kararı verdi. Karadzic, Srebrenica’da aralarında çocukların da bulunduğu 8 bini aşkın Bosnalı’nın katledilmesi nedeniyle soykırımdan suçlu bulundu ve bu suçtan 40 yıl hapse mahkum edildi.
Mladic’e müebbet hapis cezası verildi
Bosna Savaşı’nda Bosna Sırp Ordusu Komutanı, Srebrenica soykırımının baş sorumlusu görülen Ratko Mladic de 2011 yılının Mayıs ayında yakalanarak tutuklandı. Lahey’deki uluslararası eski Yugoslavya Savaş Suçları Özel Mahkemesi’nde yargılanmaya başladı.
Uluslararası Ceza Mahkemesi, 22 Kasım 2017 günü yapılan duruşmada, Bosnalı Sırp General Ratko Mladiç’i soykırımdan, insanlığa karşı suç işlemekten ve Srebrenica katliamından suçlu buldu. Mahkeme, Saraybosna’nın bombalanması emrini doğrudan Mladiç’in verdiği ve Srebrenica’da soykırıma ve savaş suçlarının işlenmesine, ‘önemli katkıları’ olduğu hükmüne vardı.
Yargıç, Mladiç’in “soykırım yaptığını”, “cinayet işlediğini” ve “ırk katliamı yaptığını”, Srebrenica’daki tüm Bosnalı Müslüman nüfusu yok etmeye kast ettiğini söyledi. “Bosna kasabı” olarak adlandırılan Bosnalı Sırp eski General Mladiç, eski Yugoslavya için kurulan Uluslararası Ceza Mahkemesi’nde, 1995’te Srebrenica’da 8 binden fazla Müslüman erkeğin öldürülmesinden sorumlu tutuldu. Mahkeme Mladic’i ömür boyu hapis cezasına çarptırdı.
Milosevic’in ölümü, Karadzic’in 40 yıl hapse mahkum edilmesinin ardından Mladic’in müebbet hapse çarptırılması acıları dindirmiyor. 1992 – 1995 yılları arasında Bosna’da yaşanan savaş ve soykırımın tüm sorumlularının, insanlık ve savaş suçu işleyenlerin yargılanıp hak ettikleri cezayı alacakları güne kadar da dinmeyecek.
Saygılarımızla…
Eşref Temiz
TBHKDF Yönetim Kurulu Başkanı
Ahmet Kemal Baysak
TBHKDF Yönetim Kurulu Üyesi
Bosna Herek Fahri Başkonsolosu
TBHKDF Kurucusu ve Onursal Başkanı
Cemal Şenel
TBHKDF Yönetim Kurulu Başkanı Yardımcısı
İsmet Çalışkan
TBHKDF Yönetim Kurulu Başkanı Yardımcısı
Nejat Öztürk
TBHKDF Yönetim Kurulu Başkanı Yardımcısı
Yüksel Mergen
TBHKDF Yönetim Kurulu Başkanı Yardımcısı
Aydın Boşnakları Kültür Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği Başkanı
Abdullah Gül
TBHKDF Yönetim Kurulu Başkanı Yardımcısı
İzmir Bosna Sancak Kültür ve Yardımlaşma Derneği Başkanı
Cengiz Coşkun
TBHKDF Yönetim Kurulu Başkanı Yardımcısı
Karacabey Bosna Sancak Kültür ve Yardımlaşma Derneği Başkanı
Mehmet Başdar
TBHKDF Yönetim Kurulu Başkanı Yardımcısı
Muharrem Baysak
TBHKDF Genel Sekreteri
Turgutlu Bosna Hersek Türkleri Kültür Yardımlaşma Derneği Başkanı
Ergün Erkap
TBHKDF Genel Sekreter Yardımcısı
Biga Bosna Hersek Kültür ve Yardımlaşma Derneği Başkanı
Alaattin Akgül
TBHKDF Yönetim Kurulu Üyesi (Veznedar)
Kırklareli-Vize Balkaya Bosna Sancak Kültür ve Yardımlaşma Derneği Başkanı
Kasım Gül
BHKDF Yönetim Kurulu Üyesi (Sayman)
Adana Bosna Hersek Kardeşlik Yardımlaşma Kültür Derneği Başkanı
Fatma Kiminsu
TBHKDF Yönetim Kurulu Üyesi
Behiye Çark
TBHKDF Yönetim Kurulu Üyesi
Adapazarı Bosna Hersekliler Kültür Yardımlaşma Derneği Başkanı
Rıdvan Kaleali
TBHKDF Yönetim Kurulu Üyesi
Süleyman Eruzunlar
TBHKDF Yönetim Kurulu Üyesi
Burhaniye Rumeli ve Balkan Göçmenleri Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği Başkanı
Yusuf Öztürk
TBHKDF Yönetim Kurulu Üyesi
Bursa Bosna Sancak Yardımlaşma Dayanışma ve Kültür Derneği Başkanı
Ömer Barış
TBHKDF Yönetim Kurulu Üyesi
Çakmaklı Bosna Hersek Kültür ve Dayanışma Derneği Başkanı
Zekai Erşan
TBHKDF Yönetim Kurulu Üyesi
Necmi Ocak
TBHKDF Yönetim Kurulu Üyesi
Fevziye Köyü Bosna Hersek Sancak Karadağ Kültür ve Yardımlaşma Derneği Başkanı
Alican Kaya
TBHKDF Yönetim Kurulu Üyesi
Mustafa Güneş
TBHKDF Yönetim Kurulu Üyesi
Suat Nezir
TBHKDF Yönetim Kurulu Üyesi
Kenan Gündem
TBHKDF Yönetim Kurulu Üyesi
Ahmet Utaş
TBHKDF Yönetim Kurulu Üyesi
Erhan Yılmaz
TBHKDF Yönetim Kurulu Üyesi
Karamürsel Bosna Hersek Türkleri Kültür Yardımlaşma Derneği Başkanı
Hikmet Ay
TBHKDF Yönetim Kurulu Üyesi
Ödemiş Boşnak, Sancak, Balkan Kültürü, Dostluk, Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği Başkanı
Salih Hacıoğlu
TBHKDF Yönetim Kurulu Üyesi
Hamza Sandal
TBHKDF Yönetim Kurulu Üyesi
Rafet Yatçı
TBHKDF Yönetim Kurulu Üyesi
Erşan Eroğlu
TBHKDF Yönetim Kurulu Üyesi
Raşit Dur
TBHKDF Yönetim Kurulu Üyesi
Mustafa Celep
TBHKDF Denetim Kurulu Başkanı
Hasan Şengül
TBHKDF Disiplin Kurulu Başkanı
İsmail Şen
Sefaköy Çağdaş Bosna Sancak Dayanışma Eğitim Kültür Derneği Başkanı
Ramazan Ünal
Urla Bosna Sancak Karadağ Kültür ve Yardımlaşma Derneği Başkanı
Mehmet Kurt
Serdivan Bosna-Sancak Kültür ve Dayanışma Derneği Başkanı
Ömer Eren
Halilbeyli Bosna Hersek Eğitim Kültür Ve Yardımlaşma Derneği Başkanı